25 november 2020

“If we are to become” ; to all the dreamers out there, myself included.

In de afgelopen week heb ik het (op vrijdag 27 november 2020 te publiceren) boek met deze titel gelezen van Ruramai Sithole. Ik heb Ruramai leren kennen in Windhoek bij een presentatie op de Universiteit van Namibië in 2019. Ik mocht op het podium vertellen over het belang van jouw kernwaarden in relatie tot je leven, en dus ook voor jouw werk. Ruramai zat in de zaal en kwam na afloop langs om te vragen of hij met mij mocht “linken”. Nu zit ik met bewondering zijn boek te lezen en ben vereerd dat ik op zijn boekpresentatie iets mag zeggen.

“Als wij (…) willen worden”. In het hoofdstuk dat ik bij de boekpresentatie mag bespreken gaat het over Motivatie en het gat dat vaak zit tussen wat we willen doen en wat we doen: “potential gap”. Een mooi hoofdstuk zo vlak voor het nieuwe jaar en aan het eind van het jaar waar we nog niet klaar mee zijn en dat we ons lang zullen heugen.

We willen zoveel, zeker nu, en we weten dat we na enkele weken een deel van die goede ideeën en voornemens alweer hebben laten varen. Ruramai beschrijft dat motivatie alleen ons niet zal helpen. We hebben ook “drive” nodig, we moeten onze drijfveren kennen. Niet iets vaags, maar een vorm van motivatie waarbij we met enkele technieken steeds weer onze weerstand kunnen omzetten in doen.

Ons brein is in staat om verhalen die ons maar vaak genoeg worden verteld, door onszelf en door anderen, om te zetten in “waarheid”, we gaan vanuit die waarheid verder: dat kan ik toch niet, daar heb ik de ervaring niet voor, ik heb geen talent …….

Vanuit het verhaal van de Skinner box (lees dat maar eens in Wikipedia) neem ik mee dat een incentive of een positieve prikkel hier erg goed bij werkt. Vanuit de Incentive theorie leren we dat de beoogde of verwachte toegevoegde waarde van onze doelen of activiteiten veel van ons gedrag en motivatie bepalen. Eigenlijk vragen we ons vooraf af “is het al die inspanning waard” of “wat levert het me op”? Als dan een positief beeld blijft bestaan, gaat onze motivatie, onze drive omhoog en zullen we de eerste stap gaan zetten in de richting van ons doel. Motivatie zijn dan “de factoren die doelgericht gedrag sturen, activeren en ondersteunen” (Nevid).

Uit mijn eigen ervaring weet ik dat de wandeling (Camino) naar Santiago de Compostella ook begon bij de eerste stap in Saint Jean Pied de Port, maar de drive om die camino te lopen was al aanwezig, al had ik geen idee wat het me zou brengen en kosten.

Ons gedrag blijft dus positief zolang wij onze motivatie positief stimuleren. Dit heeft te maken met wat ons drijft, wat ons stuurt: “what makes you tick”, zoals Vicky Marijnen het noemt.
Hierbij zijn onze basiswaarden, onze kernwaarden weer van groot belang. Die bepalen welke keuzes we maken vanuit de verschillende opties die we hebben, vanuit welke talenten we werken.

Die kernwaarden bepalen ook of en welke vervolgstappen we zetten als we er even niet uitkomen; nu zijn daar vier opties voor:

  • We veranderen ons gedrag
  • We veranderen onze uitgangspunten
  • We accepteren en verklaren ons (negatieve) gedrag
  • We negeren de negatieve uitkomsten

Ik ga er vanuit dat als ik mijn kernwaarden helder heb gesteld, dat ik dan voor optie 1 zal kiezen, maar optie 2 is natuurlijk prima als je gaat nadenken over je kernwaarden/non-negotiables.

Nu is het zeker niet zo dat je eerst je kernwaarden moet kennen, dan gemotiveerd raakt en dan pas tot actie overgaat. Het is gebleken dat er een “Action loop” bestaat: motivatie leidt tot actie dat weer leidt tot meer motivatie. Een Infinity dus of Lemniscaat.
De eerste stap leidt tot een volgende en kan ook verder leiden tot motivatie en zo door.

Ook in de Camino heb ik dat gemerkt; de eerste dag maar zeker ook aan het begin van de derde week was de eerste stap van de dag de “zwaarste” stap, de rest volgde wel.
Dit zien we ook in ons leven; soms is de eerste stap in onze eigen ontwikkeling, naar onze eigen keuzes de zwaarste. Daarna gaat het balletje rollen, neemt onze drive toe en gaan we keuzes maken die vanuit onze meest basale waarden worden gestimuleerd.

Met nog ruim 30 dagen tot 2021 is dit misschien het juiste moment hier eens bij stil te staan.

If I were to become ……….

Paul

Preventie: “Niet omdat het moet, maar omdat het kan” .
Duurzame inzetbaarheid, niet meer op de lange baan schuiven?